BASIS OLIËN.

Vette olie of vetzuren vinden we alleen in zaden en zij zorgen voor nieuw leven doordat de vette olie voeding is voor het ontkiemen van de nieuwe zaden. De vette olie zorgt dus voor de start van de nieuwe plant. De wortels, stengels, bladeren nemen deze functie later over.

Waarom basisolie gebruiken met etherische olie:
*Om huidirritatie uit te sluiten moeten de meeste etherische oliën worden verdund.
*Bij massage het te behandelen oppervlak uit te breiden. 15-20 dr. etherische olie kunnen niet over het hele lichaam gemasseerd worden, opgelost in een basisolie wel.
*De basisolie is verzachtend en houdt vocht vast. Ze werken als een natuurlijke moisturizer.
*Ze dringt door in de opperhuid, de bovenste laag met dode cellen. Veel basisoliën bevatten vitaminen en mineralen. Ze verbeteren de conditie van de huid, gaan tekorten tegen, verbeteren de huidstofwisseling, verzachten de huid en gaan vochtverlies tegen.
*Ze gaan de vervluchtiging van de volatiele olie tegen en houden de geur langer vast. Het ademhalingsapparaat kan daardoor meer olie opnemen.
*Geven bescherming tegen uitwendige factoren, microben, weersomstandigheden, enz.
*Door gebruik te maken van de speciale kwaliteiten van verschillende oliën kunnen bepaalde klachten worden aangepakt, bv. macadamia met palmitoleïnezuur gelijkend op huidtalg, olie met een hoog gehalte aan y-linoleenzuur, borage, teunisbloem, zwartebessenolie, die ingezet kunnen worden bij eczeem, psoriasis, enz. Goede olie voorkomt de vorming van vrije radicalen, ze bevatten vitamine C en E, anti-oxidanten in vette olie beschermen tegen verouderingsstoffen.
*Olie en vet: komen beiden voor in zowel dierlijke als plantaardige producten. Olie is bij kamertemperatuur vloeibaar en vet vast. Verzadigbare vetten zijn stabiel bij verhitting. Onverzadigbare en vooral meervoudig onverzadigbare vetzuren zijn minder stabiel bij verhitting boven de 180 graden.
*Dierlijke vetten: roomboter, slagroom, volvette kaas, volle melkproducten, vet vlees, vleeswaren, vetrijke dierlijke producten.
*Plantaardige vetten: plantaardige olie, plantaardige margarine, noten en zaden.

De functie van vet:
*alle vet is nodig bij de verbranding van voedsel
*Vet zorgt voor een betere opname van vitamines A.D.E.K., deze hebben vet nodig om op te lossen
 *een bepaalde soort vet is nodig bij de instandhouding van het immuunsysteem
*Vet helpt bij het voorkomen van hart en vaatziekten en vet stimuleert het krijgen van hart en vaatziekten.
*alle vet is het perfecte opslagmedium voor energievoorraden.
*Vetten zouden niet meer dan 30% van de ingenomen energie mogen aanbrengen, d.w.z. dat een dagvoeding van 2500 kcal maximaal 84 gr vet mag bevatten, waarvan verzadigde vetzuren 28 gram.

              

De functie van meervoudig onverzadigde vetzuren:
*het omzetten van verzadigde vetten in bruikbare energie
*vormt een onderdeel van celmembramen, nodig voor de elasticiteit
*voor de vorming van o.a. prostaglandine, een hormoonachtige stof
Als voorbeeld: Olijfolie: samenstelling:  enkel onverzadigde vetzuren 70%
                                                              meervoudig onverzadigde vetzuren 15%
                                                              verzadigde vetzuren 15%
De enkelvoudig onverzadigde vetzuren hebben een verlagende werking op het slechte LDL cholesterol en houden het goede cholesterol HDL op peil.

Basis oliën zijn vette, plantaardige en koudgeperste oliën. Bij de koude persing, in een stempel- of schroefpers, worden dan noten of zaden geperst met als eerste opbrengst de “maagdenolie”. Door het persen ontstaat warmte en bij een koude persing mag de 33 graden C niet worden overschreden. Koudgeperste olie is dus eigenlijk een verkeerd gekozen term. In de bulk blijft nog zo’n 10-20% olie achter, die met oplosmiddelen wordt geëxtraheerd, met behulp van vluchtige en in verbinding met zuurstof hoogexplosieve stoffen, zoals hexaan. De bulk en het oplosmiddel worden gemengd, waardoor de olie een verbinding aangaat met het oplosmiddel, waarna de massa wordt gedestilleerd. Met behulp van water haalt men de lecithine en slijmstoffen eruit. Daarna wordt de stof ontzuurt met loog, die de vrije vetzuren oplost en wordt nogmaals met soda ontslijmt, gebleekt en met waterdamp bij 240-270 graden ontdaan van smaak- en reukstoffen. Dan kan het eventueel met betacarotine of kunstmatige verfstoffen en kunstmatige vitaminen worden behandeld. Deze oliën zijn zeer lang houdbaar en smaakneutraal.

De houdbaarheid van de olie wordt bepaald door het gehalte aan vitamine E en de vetzuren. De olie met onverzadigde vetzuren zijn langer houdbaar dan die met een hoog gehalte aan verzadigde vetzuren, zoals de minerale- en dierlijke oliën, die nauwelijks door de huid opgenomen kunnen worden. Beter niet gebruiken, want ze zijn dik makend en kunnen hart- en vaatziekten doen ontstaan.

Vette oliën zijn in de plant voornamelijk te vinden in de zaden en de vruchten. Ze bestaan in hoofdzaak uit glyceriden, esters van glycerol met verschillende vetzuren: oliezuur, linolzuur (onverzadigde vetzuren), palmitine- en stearinezuur (verzadigde vetzuren). Daarnaast komen fosfatiden, fytosterinen en in vet oplosbare vitaminen voor.
Essentiële vetzuren (Vit. F) kunnen het gehalte aan cholesterol in het bloed verlagen en werken tegen aderverkalking. Ze komen rijkelijk voor in lijnolie, aardnotenolie, maïs- en tarwekiemolie.
Ze dienen als basis voor huid- en massage oliën en andere cosmetische preparaten. De meeste kunnen ook inwendig gebruikt worden. Ze lossen etherische oliën zeer goed op.
Van belang is dat de oliën koud worden geperst, hierdoor blijven alle belangrijke stoffen behouden, die door andere bewerkingsmethoden verloren gaan.
Natuurlijk mag deze olie de werking van etherische olie niet nadelig beïnvloeden, moet verzachtend werken en de natuurlijke huidfuncties stimuleren.
Basisolie is evenals de etherische olie zeer waardevol. Beiden bestaan uit vetoplosbare moleculen en niet alleen de huid maar ook de menselijke cellen bestaan uit onverzadigde vetzuren. De olie kan door diffusie van de opperhuid door de zweetklieren en talgklieren in de diepere huidlagen doordringen. Aldoende komen ze door de kleinste haarvaatjes in de bloedbaan.
De vette substanties in de basisoliën ontstaan door toedoen van de zon. De landen van herkomst van deze olie in acht genomen, zien we dat deze planten vooral groeien tussen de beide keerkringen van de equator. Palmen en aardnoten vinden we in Afrika. Olijfbomen in Griekenland, Spanje, Italië. Sojaolie en saffloerolie uit Noord- en Zuidamerika. Mexico levert avocado-olie en jojoba. Kokos olie en sesamolie uit Zuidoost Azië. Uit onze streken komt goede zonnebloemolie, uit Rusland, Hongarije, Duitsland. Hazelnootolie uit Duitsland, goede

           

pompoenolie uit Oostenrijk. Het vet in het zaad en de vruchten van de planten is hun natuurlijke bescherming tegen hoge temperaturen. De plant heeft weer energie van de zon nodig, om door middel van fotosynthese organische stoffen zoals eiwit, koolhydraten en zelfs vetten te maken.
Plantaardige olie wordt gewonnen uit zaden en vruchten die kleingemaakt en gedeeltelijk voorverwarmd worden.
Olijfolie kan men winnen door centrifugeren. Men maakt ze klein in de mixer en mengt ze met lauwwarm water. Bij deze procedure ontstaan geen looi-en slijmstoffen en men verkrijgt een hoogwaardige milde olie.

Liefst moeten de basisoliën biologisch geteeld worden, omdat ze bij massages diep in huidlagen kunnen doordringen en vette substanties hebben de eigenschap giftige stoffen gemakkelijk te kunnen integreren en opnemen.
Geraffineerde plantaardige oliën bezitten nauwelijks nog de levensbelangrijke twee- en meervoudige onverzadigde vetzuren.

De houdbaarheid van basisoliën is normaal gesproken kort en hoe meer ze reageren met zuurstof des te eerder zijn ze ranzig. Met de inkoop zal men hier dan ook rekening mee moeten houden. Belangrijk is om een halfvolle fles over te gieten in een kleinere fles die dan weer geheel gevuld is, om zo weinig mogelijk lucht toe te laten. Ook kan men een aangesproken fles opvullen met knikkers om de zuurstofzuil zo klein mogelijk te houden. Er zijn ook oliën in capsules, bijvoorbeeld teunisbloem. Die kan men ook gebruiken bij massages. Olie moet men bewaren in donkere flessen en koel. Olijfolie, avocado en jojobo worden vlokkig in de ijskast, maar dit heeft geen invloed op de kwaliteit.

Ranzige olie waarin trans-vetzuren worden gevormd mogen niet meer ingenomen  worden, noch gebruikt in massages. Zij kunnen vrije radicalen op de huid vormen, die de stofwisseling van de huid verstoren en benadelen.

Basisolie kan men in het voren maken: een deel hazelnoot, druivenpit, jojoba en amandelolie met van ieder 5%, tarwekiemolie, macadamia olie en avocado-olie. De etherische olie kan dan voor de massage toegevoegd worden.
Normaal gesproken is voor een lichaamsmassage 10 – 15 ml basisolie nodig. Dit kan per persoon natuurlijk verschillen. Belangrijk is kleding aan te bevelen die goed wasbaar is omdat men te maken krijgt met olieresten die in de stof snel ranzig worden. Snel wassen is belangrijk.

De volgende basisoliën  met Nederlandse naam op alfabetische volgorde staan beschreven:

Abrikozenpit - Amandel - Arachide - Arganolie -  Avocado - Bernagie - Druivenpit - Hazelnoot - Jojoba - Kokosolie - Lijnzaad - Macadamia - Maïskiemolie - Neemolie - Notelolie/walnoot - Olijfolie - Papaverolie - Perilla -  Perzikpit - Ricinusolie - Rijstkiemolie - Rozenbottel - Saffloer - Sesamolie - Sojaboon - Tamanu - Tarwekiem - Teunisbloem - Zonnebloem.