Gielen Aroma

Voeding

VOEDING:

In de huidige maatschappij met zijn jachten en jagen, fast food, hamburgerketens, kant en klare maaltijden en veel industrieel gefabriceerde voedingsmiddelen komt het gebrek aan mineralen, sporenelementen en vitaminen steeds meer op de voorgrond te staan. Rauwe, groene, verse groenten, bruin brood, biologische voeding, wordt door veel mensen steeds minder gegeten met als gevolg: veel welvaartsziekten, moeiheid, lusteloosheid, depressies, suikerziekte, overgewicht, slechte conditie, overspannenheid, kanker, hart- en vaatziekten, reuma gerelateerde ziekten, diabetes, allerlei allergieën, enz.

In onze voeding zitten tegenwoordig te weinig mineralen en sporenelementen, door gebruik van kunstmest, overteelt, uitputting van de grond, het gebruik van chemicaliën, insecticiden en door conservering van onze voedingsmiddelen.
De normale gezonde mens zal hier nog niet zo gauw last van hebben. Anders is het echter gesteld met andere groepen: kinderen in de groei, zwangere vrouwen, zogende vrouwen, beroepen met zware lichamelijke arbeid, mensen op leeftijd, zieken, chronisch zieken, COPD en astma patiënten, bedlegerigen, na zware operaties: dan kunnen acute tekorten ontstaan aan mineralen, sporen en vitaminen.

Onze voeding heeft drie belangrijke steunpilaren: eiwitten, vetten en koolhydraten. Alle drie leveren ze de brand- en bouwstoffen voor ons lichaam, als ze tenminste in de juiste hoeveelheden en verhoudingen worden ingenomen.
Het grootste aanbod in de huidige maatschappij vormen de koolhydraten terwijl vitaminen, mineralen en de belangrijke essentiële vetzuren steeds minder geconsumeerd worden.
*Eiwitten:
vinden we in vlees, vis, eieren, kaas, noten, zaden, gevogelte en groenten. Het zijn lange, complexe ketens van onderdelen die we aminozuren noemen en het zijn de belangrijkste bouwstenen van ons lichaam.
*Koolhydraten:
bestaan uit zetmeel en suikers en zijn de snelste bron van energie voor ons lichaam. We eten er over het algemeen teveel van en dat is ook niet goed voor de gezondheid. We vinden ze in pasta, pizza, aardappelen, brood, rijst en vooral junkfood.
*Vetten en vetzuren: goede en slechte.

Verzadigde en onverzadigde vetzuren:
Verzadigde vetzuren zijn ketens van koolstofatomen waaraan waterstofatomen en enkele zuurstofatomen zijn gebonden, waarvan alle bindingsmogelijkheden bezet zijn. Als er nog bindingsmogelijkheden over zijn is het vetzuur enkelvoudig of meervoudig onverzadigd, afhankelijk van het aantal nog vrije plaatsen.
Belangrijker voor ons lichaam zijn de onverzadigde vetzuren dan de verzadigde.
Transvetten in eigenlijk alle industrieel bewerkte producten zoals: koekjes, chips, friet, repen, margarine, gebak, zoetigheid, enz., zijn de slechte die kanker, hart- en vaatziekten en andere lichamelijke aandoeningen kunnen veroorzaken.
Verzadigde vetzuren zijn erg stabiel, omdat alle bindingsmogelijkheden zijn gebruikt om er een waterstofatoom aan te koppelen. Vast van vorm. Bij een relatief teveel aan verzadigde vetzuren kunnen sommige moleculen door hun stabiliteit niet worden afgebroken. Het lichaam moet ze dan ergens op slaan. Arteriosclerose ontstaat als dat aan de binnenkant van de slagaders plaats vindt. Ook de elasticiteit van de cellen heeft te lijden van een te hoge inname van verzadigde vetzuren.
Volle melkproducten (kaas, roomboter, slagroom, koffiemelk), vet vlees en vleesproducten, kokosvet, kokosnoot, kokosolie, palmpitvet, cacaoboter, chocolade, koekjes en gebak, zoutjes.
Onder invloed van industriële bewerkingen verandert de vetzuursamenstelling, van onverzadigde vetzuren in verzadigde vetzuren. Bijvoorbeeld plantaardige margarines, van oorsprong onverzadigde vetzuren worden na bewerking verzadigde vetzuren en na verhitting vormen ze veel toxische stoffen. Ook de plantaardige oliesoorten, onverzadigde vetzuren, worden bij / na verhitting omgezet in transvetzuren met veel toxische stoffen. Transvetzuren in koekjes, margarines, halvarines, snacks, snoep, koffiemelkpoeder, pizza’s en alles wat gemaakt is met margarines, enz. komen in de natuur niet voor.
Onderzoek 1961 heeft vastgesteld dat transvetzuren hart en vaatziekten stimuleren, risico geven op ontstaan van borstkanker en LDL verhogen en HDL verlagen. Daarom is roomboter, verzadigd vetzuur en onbewerkt nog niet zo slecht. Gebruik voor bakken en braden verzadigd vetzuur ossewit, roomboter of kokosvet of soms enkel onverzadigde olie, olijfolie en niet verhitten boven 160 graden. Hogere temperaturen geven oxidatie en kankerverwekkende stoffen.
De meest voorkomende verzadigde vetzuren zijn palmitinezuur en stearinezuur en myristinezuur.

Stearinezuur: Stearic acid: C18H36O2.
Stearinezuur (n-octadecaanzuur)is een verzadigd vetzuur. Het komt met name in dierlijke vetten voor, maar sommige plantaardige vetten en oliën bevatten ook wat stearinezuur. De zouten en esters worden stearaten genoemd. Natriumstearaat vormt het hoofdbestanddeel van (klassieke) harde zeep, kaliumstearaat van zachte zeep. De zeepwerking van groene zeep is ook op stearaten gebaseerd, maar groene zeep is geen zuiver natrium- of kaliumstearaat.
Stearinezuur is zelf matig oplosbaar in water. De alkalizouten van stearinezuur zijn wel goed oplosbaar in water, calciumstearaat niet. Om deze reden wordt een groene zeepoplossing in gebieden met hard water altijd troebel: er slaat calciumstearaat neer.
Stearinezuur is een vettige vaste stof. De systematische naam is octadecaanzuur.
Vetzuurcode: C18:0. (Het eerste getal, de 18, geeft het aantal koolstofatomen aan, het tweede het aantal dubbele bindingen, in dit geval nul)
De naam stearine komt van het griekse stear dat talg betekent.
Stearinezuur wordt in de oleochemie gewonnen door verzeping van olie of vet. Daarnaast wordt het wel gemaakt door het harden van onverzadigde vetzuren.
Stearinezuur wordt onder andere gebruikt in kaarsen, in de zeepfabricage en voor het bereiden van diverse cosmetica grondstoffen.
Werkzaamheid en toepassing: aromastof - parfum - cosmetica - lubricant (glijmiddel: vast, vloeibaar of gasvormig.
Komt voor in o.a.:
Abelmoschys esculentus - Acacia farnesiana - Achillea millefolium - Allium ampeloprasum - Alium cepa - Allium porrum - Allium schoenoprasum - Aloe vea - Ammi visnaga - Anethum graveolens - Angelica archangelica - Apium graveolens - Arctium lappa - Arnica montana - Artemisia capillaris - Azadirachta indica - Borago officinalis - Brassica nigra - Brassica oleracea - Carum carvi - Cedrus deodara - Chrysanthemum x morifolium - Citrus aurantiifolia - Citrus reticulata - Citrus x paradisi - Cocos nucifera - Coriandrum sativum - Dipterix odorata - Crataegus laevigata - Crocus sativus - Daucus carota - Elettaria cardamomum - Helianthus annuus - Houttuynia cordata - Hypericum perforata - Iris versicolor - Juglans nigra - Juglans regia - Juniperus communis - Linum usitatissimum - Macadamia - Mentha spicata -  Mimosa pudica - Myristica fragrans - Nelumbo nucifera - Nepeta cataria - Nigella sativa - Ocimum basilicum - Ocimum sanctum - Oenothera biennis - Olea europaea - Origanum vulgare - Petroselinum crispum - Pinus walliciana - Piper nigrum - Prunus amygdalus - Prunus armeniaca - Prunus domestica - Prunus persica - Ribes nigrum - Ribes rubrum - Robinia pseudoacacia - Rosa canina - Rosa eglanteria - Rosmarinus officinalis - Ruta graveolens - Salvia officinalis - Dalvia sclarea - Sambucus nigra - Satureja hortensis - Sesamum indicum - Spartium junceum - Tagetes minuta - Valeriana officinalis - Vanilla planifolia - Zingiber officinale.

Myristinezuur/Myristic acid C14H28O2.
Myristinezuur is een verzadigd, lange-keten vetzuur met veertien koolstofatomen. De IUPAC-naam is tetradecaanzuur.  Een myristaat is een zout of ester van myristinezuur.
Myristinezuur is genoemd naar nootmuskaat (Myristica fragrans). Nootmuskaatboter bestaat voor 75% uit de triglyceride van myristinezuur. Naast de nootmuskaat wordt myristinezuur ook gevonden in palmolie, kokosolie, boter en spermacetine, het gekristalleerde deel van de olie van de potvis.
Myristinezuur verhoogt het cholesterolgehalte, maar verlaagt de cholesterol-HDL-cholesterolratio. Deze ratio is een sterkere aanwijzer in het risico op hart- en vaatzieken dan alleen het totaal cholesterolgehalte. Myristinezuur zit in harde margarines en vet vlees. Myristinezuur verhoogt tevens het biologisch actieve eicosapentaeenzuur (EPA) in weefsels.
De ester isopropylmyristaat wordt in cosmetica en huidzalven gebruikt waar een goede absorptie door de huid gewenst is.
Werkzaamheid:
Anti-oxidant – cosmetica – kankerpreventief – smeermiddel.
Komt voor in o.a.: Abelmoschus esculentus/-moschatus – Achillea millefolium – Allium cepa/-sativum/-schoenoprasum – Aloe abyssinica – Ammi visnaga – Ananas comosus – Anethum graveolens – Angelica archangelica – Angelica sinensis – Apium graveolens – Arctium lappa – Artemisia capillaris – Asparagus officinalis – Calendula officinalis – Capsicum annuum/-frutescens – Carthamus tinctorius – Carum carvi – Cinnamomum camphora/-verum – Citrus aurantiifolia – Citrus reticulata – Cocos nucifera – Coriandrum sativum – Daucus carota – Echinacea angustifolia – Elettaria cardamomum – Eucalyptus globulus – Ferula asafoetida – Ginkgo biloba – Helianthus annuus – Hypericum perforatum – Iris germanica – Levisticum officinale – Macadamia sp.  – Mentha pulegium – Mentha spicata – Myristica fragrans – Myrtus communis – Nardostachys jatamansi – Nelumbo nucifera – Nepeta cataria – Nigella sativa – Oenothera biennis – Origanum vulgare – Panax ginseng – Papaver somniferum – Passiflora incarnata – Petroselinum crispum – Pimpinella anisum – Piper nigrum – Pistacia vera – Prunus domestica/-dulcis/- laurocerasus – Rosmarinus officinalis – Salvia sp. Sambucus nigra – Sesamum indicum – Spartium junceum – Tamarindus indica – Thmus vulgaris – Vanilla planifolia – Vitis vinifera – Zea Mays – Zingiber officinale.

Palmitoleic zuur: C16H30O2.
Antioxidant, enkelvoudig onverzadigd vetzuur in tropische olie zoals de olie van macadamia noot, sesam zaad en sea buckthorn. Wordt gevonden in sebum bij jongeren. Is een component van huidvet. Gebruik in zeep.
Komt voor in o.a.: Abelmoschus esculentus – Aloe abyssinica – Ananas comosus – Anethum graveolens – Angelica archangelica – Apium graveolens – Asparagus officinalis – Brassica nigra – Calendula officinalis – Capsicum annuum – Capsicum frutescens – Carum carvi – Cedrus deodara – Citrus aurantifolia/-reticulata/-sinensis/ -x paradisi – Coriandrum sativum – Daucus carota – Elattaria cardamomum – Ginkgo biloba – Juglans nigra -   Juniperus communis – Mentha spicata – Nelumbo nucifera – Nigella sativa – Origanum vulgare – Panax ginseng – Prunus domestica/-dulcis/ -persica – Ribes nigrum – Rosmarinus officinalis – Sambucus nigra – Sesamum indicum – Sinapsis alba – Zea mays – Zingiber officinale e.a.

Onverzadigde vetzuren zijn minder stabiel dan verzadigde vetzuren omdat ze van nature ongebruikte koolstofverbindingen hebben. Heeft een vetzuur molecuul slechts een dubbele verbindingsmogelijkheid beschikbaar dan spreken we van een enkelvoudig onverzadigd vetzuur. Heeft een vetzuur molecuul meer ongebruikte bindingsmogelijkheden dan spreken we van een meervoudig onverzadigd vetzuur.

Enkelvoudige onverzadigde vetzuren: Oliezuur of omega 7 en omega 9.
Bij omega-7 vetzuren zit de dubbele binding (enkelvoudig onverzadigd) tussen koolstofatoom 7 en 8. Palmitoleïnezuur. Moet nog meer onderzocht worden. Schijnt een positieve werking te hebben op de huid en het slijmvlies van de darmen en baarmoeder. Bij omega-9 vetzuren zit de dubbele binding (enkelvoudig onverzadigd) tussen koolstofatoom 9 en 10. Oliezuur, met als bron olijfolie, avocado-olie, noten. Verlaagt het LDL cholesterol en verhoogt het HDL. Omega 7 en 9 halen we voldoende uit onze voeding en hoeven niet als supplement extra ingenomen te worden.

Oliezuur (omega 9) heeft een sterk cholesterolverlagend effect. Het verhoogt HDL, High Density Lipoproteins niet, maar verlaagt het LDL Low Density Lipoproteins en heeft een betere werking dan die van met linolzuur verrijkte margarines, die veel vrije radicalen vormen.
Olijven, olijfolie, pinda’s, noten, avocado, koolzaad, raapzaad, high oleïc zonnebloemolie (hoog oliezuurgehalte).

Oliezuur/Oleic acid: C18H34O2
Oliezuur (cis-9-octadeceenzuur) , een carboonzuur, is het belangrijkste onverzadigd vetzuur met één dubbele binding en is aanwezig in dieren en groenten. Palmolie, Rijstolie, olijfolie en pindaolie bevatten veel oliezuur.
Olijfolie bestaat voor 55 tot 80% uit oliezuur, Rijstolie bestaat voor 42,5% uit oliezuur, Druivenpitolie bestaat voor 15 tot 20% uit oliezuur.
Stearinezuur is de verzadigde vorm van oliezuur.
Onoplosbaar in water en een lichtgele tot bruingele olie met een reuzelachtige geur.
Kookpunt 360 C. Smeltpunt 15,3 C. Dichtheid: 0.895.
Werkzaamheid:
allergeen - aromastof - anti-ontsteking - kankerpreventief - anti-alopecia - insecticide - irritant - parfumstof - choleretisch.
Komt voor in o.a.
Abelmoschus esculentus - Abelmoschus moschatus - Acacia farnesiana - Achillea millefolium - Allium cepa - Allium sativum - Allium schoenoprasum - Aloe vera - Ammi visnaga - Anethum graveolens - Angelica archangelica - Apium graveolens - Artemisia drancunculus - Azadirachta indica - Borago officinalis - Brassica nigra - Brassica oleracea - Calendula officinalis - Cannabis sativa - Capsicum annuum - Capsicum frutescens - Carum carvi - Chamomilla recutita - Cinnamomum verum - Citrus aurantiifolia - Citrus reticulata - Citrus sinensis - Citrus x paradisi - Cocos nucifera - Coriandrum sativum - Dipterix odorata - Crocus sativus - Cuminum cyminum - Daucus carota - Elettaria cardamomum - Eucalyptus globulus - Ferula asafoetida - Foeniculum vulgare - Helianthus annuus - Houttuynia cordata- Juglans nigra - Juglans regia - Juniperus communis - Laurus nobilis - Linum usitatissimum - Macadamia - Mentha spicata - Monarda punctata - Myristica fragrans - Myrrhis odorata - Myrtus communis - Nelumbo nucifera - Nigella staiva - Ocimum basilicum - Ocimum sanctum - Oenothera biennis - Olea europaeaOriganum vulgare - Perilla frutescens - Petroselinum crispum - Pimpinella snisum - Pinus walliciana - Prunus amygdalus - Prunus armeniaca - Prunus domestica -  Pinus laurocerasus - Prunus persica - Ribes nigrum Ribes rubrum - Robinia pseudoacacia - Rosa canina - Rosa eglanteria - Rosmarinus officinalis - Ruta graveolens - Salvia officinalis - Salvia sclarea - Sambucus canadensis - Sambucus nigra - Santalum album - Sassafras albidum - Satureja hortensis - Saussurea lappaSesamum indicum - Tagetes minuta - Thuja occidentalis - Thymus vulgaris - Tilia - Trigonella foenum graecum - Valeriana jatamansi - Valeriana officinalis - Vanilla planifolia - Zingiber officinale.

Onverzadigbare vetzuren, zowel meervoudige als enkelvoudige, houden onze celmembramen gezond en ze hebben een gunstige invloed op het voorkomen van hart- en vaatziekten, doordat ze een gunstige invloed hebben op het cholesterolgehalte in het bloed. Deze vetzuren maakt ons lichaam ook zelf aan. Ze zorgen voor een goede gezondheid en in de huid voor een voldoende vochtigheidsgraad.

Meervoudig onverzadigde vetzuren: Omega 3 en omega 6, de essentiële vetzuren. Ons lichaam is niet in staat deze stoffen zelf aan te maken en we moeten die dus uit de voeding halen.
Vette vis, tonijn, haring, kabeljauw, forel, zalm, tonijn, makreel, sardientjes, visolie capsules – lijnzaadolie – lijnzaad – raapzaadolie – hennepolie – walnootolie – walnoten – omega 3 margarines – groene groenten – vlaszaad – sojabonen – schelpdieren – maïskiemolie – pompoenpitten – hennepolie – walnootolie – koolzaad – sesamzaad – omega 3 margarine – zeewier. Gaan overgewicht tegen, positief op hart- en bloedvaten.
Bij omega-3 vetzuren zit de eerste dubbele binding (meervoudig onverzadigd) tussen koolstofatoom 3 en 4. ALA: alfalinoleenzuur, EPA: eicosapentaeenzuur en DHA: docosaheaeenzuur. Positieve invloed op hart- en bloedvaten, immuunsysteem, hersenfuncties, reguleren van cholesterol, enz.
Bij omega-6 vetzuren zit de eerste dubbele binding (meervoudig onverzadigd) tussen koolstofatoom 6 en 7. LA: linolzuur, GLA: gammalinoleenzuur en CLA: geconjugeerd linolzuur (= alpha rumenic acid en wordt gemaakt in de eerste (alfa) maag (rumen) van herbivoren en behoort tot de familie van de natuurlijke transvetzuren en komt bijna uitsluitend voor in vetten van herkauwende dieren). Bronnen: teunisbloemolie, zonnebloempitten, soja olie, distelolie, plantenmargarine, tarwekiemolie.
Linolzuur, van de omega-6 vetzuren, heeft vitamine B6, zink en magnesium nodig om linolzuur om te zetten in gamma-linoleenzuur. Vervolgens wordt gamma-linoleenzuur omgezet met behulp van B3, B6 en C,  en Cox 1 en Cox 2 enzymen in prostaglandines 1 en 3. Dit zijn hormoonachtige stoffen, die ontstekingsreacties remmen, hormonen aanmaken, pijn en koorst induceren, regelen van temperatuur en slaap, functioneren van de nieren, vaatverwijdend werken, trombosevorming tegengaan, de bloeddruk verlagen, het bloed verdunnen, de aanmaak van cholesterol remmen, zorgen voor bloedstolling, celdeling en afweercellen stimuleren. Het kan voorkomen dat de omzetting van linolzuur in gamma-linoleenzuur wordt bemoeilijkt door: genetische zwakte of een te hoog verzadigd vetgehalte of door een te hoog alcoholgebruik. Ook een te hoog aanbod of een tekort aan genoemde vitaminen en mineralen kan de omzetting verstoren. De prostaglandines 1 en 3 worden dan niet aangemaakt, met alle gevolgen vandien. Linolzuur wat niet omgezet wordt in prostaglandines 1 en 3  zal dan veranderen in arachidonzuur in de vrijgezette vorm en er worden dan prostaglandines 2 aangemaakt, die een sterk ontstekingsbevorderende werking hebben. We zien dan dikwijls astmatische-, reumatische-, eczeem- en oedeem klachten. Deze reactie kan eveneens plaatsvinden bij een verhoogde concentratie van omega-6 vetzuren, die onze westerse voeding in overmaat bevat. Een overmaat van omega 6 is nadelig op ontstekingsprocessen, een overmaat aan omega 3 vetzuren heeft een positief effect op ontstekingsprocessen. Omzetting kan men voor zijn door teunisbloemolie, borage olie en zwartebessenzaadolie in te nemen, omdat hierin van nature gamma-linoleenzuur voorkomt.  Mensen die continu te maken hebben met ontstekingsprocessen (reuma, psoriasis, chronisch zieken, copd-patiënten, allergische ziekten) hebben baat bij het innemen van de juiste verhouding aan essentiële vetzuren.
Deze omega-3 en 6 halen we voor een deel uit onze dagelijkse voeding. Capsules innemen met hooggedoseerde omega-3 en –6 vetzuren.
De twee stamvetzuren waaruit ons lichaam in principe alle andere benodigde vetzuren kan maken zijn: omega-3: alfalinoleenzuur  en omega-6: linolzuur.

Linolzuur/linoleic acid: C18H32O2.
Is een tweevoudig onverzadigd vetzuur. Komt voor in lijnzaadolie. Linolzuur is evenals alfa-linoleenzuur essentieel, dus het lichaam kan het niet zelf maken. Linolzuur bevat 18 koolstofatomen en twee onverzadigde bindingen tussen het 6-7 en 9-10 koolstofatoom geteld vanaf het koolstofatom op het einde (CH3-), vandaar de benaming n-6 vetzuur of omega 6 vetzuur. Het lichaam maakt van linolzuur arachidonzuur, waaaruit weer prostaglandinen, tromboxanen en leukotriën worden gesynthetiseerd, een verzameling van enige tientallen hormoon-achtige lipiden die o.a. bij de bloedstollling, ontstekings- en immunologische reacties een rol spelen. Belangrijks bouwstoffen van celmembranen, met name in de hersenen en retina.
Linolzuur zit vooral in plantaardige olie (zonnebloemolie).
Wanneer meer linolzuur in de voeding voorkomt, wordt over het algemeen het cholesterolgehalte in het bloed lager. Dit doet linolzuur beter dan oliezuur en linoleenzuur, beide ook onverzadigde vetzuren. Dit is een van de weinige gezondheidsclaims op het gebied van ingrediënten in de voeding die wetenschappelijk goed onderbouwd is. Vanwege dit effect zijn er margarines op de markt gebracht, die rijk aan linolzuur zijn met de claim van cholesterolverlaging als ze worden gebruikt in plaats van andere vetbronnen. (Er is recent nog een ander type margarine op de markt gebracht dat plantaardige sterolen bevat, en dat het cholesterolgehalte ook echt actief kan verlagen.) Gebrek aan linolzuur leidt tot een rode schilferige huid en verhoogde waterdoorlaatbaarheid van de huid, en potentieel tot een groot aantal andere klachten. Lichte gevallen van linolzuurdeficiëntie zijn niet zo zeldzaam.
Linolzuur zit in vooral in plantaardige oliën (zonnebloemolie, walnotenolie,rijstolie -39,1%-). Arachidonzuur en de andere langketen n-6 vetzuren komen voor in vlees. Walnotenolie bestaat voor maar liefst 58% uit linolzuur. Het eten van walnoten (ook wel okkernoten genoemd) is dus een bijzonder goede bron van linolzuur. Het eten van walnoten heeft dus een positieve invloed op de cholesterolspiegel in het bloed.
Werkzaamheid:
antihistaminisch - anti-obtsteking - acne - kankerpreventief - carcinogeen - anti-alopecia - anti-coronair - antieczeem - insecticide - antiarteriosclerose.
Komt voor in o.a.:
Abelmoschus esculentes - Acacia farnesiana - Achillea millefolium - Allium ampeloprasum - Allium cepa - Allium porrum - Allium sativum - Allium schoenoprasum -  Aloe vera = Anethum graveolens - Angelica archangelica - Angelica sinensis - Anthriscus cerefolium - Apium graveolens - Azadirachta indica - Borago officinalis - Brassica nigra - Brassica oleracea - Bupleurum chinense - Buxux sempervirens - Calendula officinalis - Cannabis sativa - Capsicum annuum - Capsicum frutescens - Carum carvi - Cedrus deodara - Chamomilla recutita - Citrus aurantiifolia - Citrus reticulata - Citrus sinensis - Citrus x paradisi - Cocos nucifera - Coriandrum sativum - Dipterix odorata - Crataegus laevigata - Crocus sativus - Daucus carota - Elettaria cardamomum - Eucalyptus globulus - Ferula asafoetida - Helianthus annuus - Houttuynia cordata - Juglans nigra - Juglans regia - Juniperus communis - Laurus nobilis - Linum usitatissimum - Macadamia - Melissa officinalis -  Mentha spicata - Monarda punctata - Nyristica fragrans - Myrtus communis - Nelumbo nucifera - Nepeta cataria - Nigella sativa - Ocimum basilicum - Ocimum sanctum - Oenothera biennis - Olea europaea - Origanum vulgare - Paeomia lactiflora - Perilla frutescens - Pimpinella anisum - Pinus walliciana - Piper nigrum - Pistacia vera - Prunus amygdalus - Prunus armeiaca - Prunus domestica - Prunus persica - Ribes nigrum - Ribes rubrum - Robinia pseudoacacia - Rosa canina - Rosa eglanteria - Rosmarinus officinalis - Ruta graveolens - Salvia - Salvia officinalis -  Salvia sclarea - Sambucus nigra - Santalum album - Sassafras albidum - Satureja hortensis - Sesamum indicum - Spartium junceum - Thymus vulgaris - Tilia - Trigonella foenum-graecum - Valeriana jatamansi - Valeriana officinalis - Vanilla planifolia - Vitis vinifera - Zingiber officinale -

Een andere belangrijke factor is de inname van voldoende vitamine E, samen met vetzuren, onmisbaar om vetzuren in ons lichaam in tact te houden en te beschermen tegen oxidatie en vernietiging door zuurstof en vrije radicalen.
Men kan visolie vetzuren beter in de vorm van capsules tot zich nemen dan in de vorm van vette vis, in verband met het milieu, zware metalen en andere gevaarlijke stoffen.
Omega-3 en 6 spelen een rol bij de vorming en het functioneren van de hersenen. Bij hyperactieve kinderen en kinderen met adhd werden lage omega-3 en 6 vetzuur niveaus in het bloed gevonden. Toediening van extra vetzuren geeft bij kinderen betere leerprestaties, betere concentratie, ze zijn rustiger en meer ontspannen.
Bij vrouwen daalt tijdens de zwangerschap het DHA gehalte, omega-3, met tijdelijk  geheugenzwakte en postnatale depressies. Het geven van borstvoeding vertraagt het herstel. Aanbevolen wordt dan: vetzuren + foliumzuur + vitamine B complex.

Tot de omega 3 groep behoren de vette visvetzuren EPA en DHA en alfalinoleenzuur. Lijnzaadolie is hier zeer rijk aan. In mindere mate komt het ook voor in walnoten, koolzaadolie en soja.
Deze vetzuren blijven heel gemakkelijk vloeibaar en helpen zo voorkomen dat gewone onverzadigde vetzuren of cholesterol gaan samenklonteren. Ze werken vet- en cholesterolverlagend en ze voorkomen stolsels, houden het bloed dun en verlagen hoge bloeddruk.
Bronnen: distelolie – zonnebloemolie – plantenmargarine – maiskiemolie – sojaolie – tarwekiemolie – saffloerolie  - druivenpitolie - 
Omega 3 en omega 6 vetzuren spelen een belangrijke rol in allerlei stofwisselingsprocessen in ons lichaam: in het hormoonsysteem, bij de opbouw van hersen- en zenuwweefsel, het remmen van ontstekingsreacties en bij immuunologische processen.
Oliën die zowel linolzuur als alphalinoleenzuur bevatten zijn sojaolie, walnootolie en tarwekiemolie.
Zowel omega 3 als omega 6 vetzuren zijn even belangrijk en ook de verhouding onderling is belangrijk. De balans is verstoord omdat er teveel omega 6 vetzuren in de voeding zitten. Er moet meer omega 3 en minder omega 6 in je voeding zitten, dus een paar keer per week vette vis en dagelijks lijnzaadolie, daarnaast olijven, olijfolie, noten (olie), notenpasta’s, pindakaas, koolzaadolie als vetbron, omdat deze niet extreem veel omega 6 vetzuren hebben.
Reduceren van verzadigde vetzuren in de vorm van vette zuivelproducten, vet vlees, kokos, cacao en palmvet.

Conclusie: 
Verzadigd vetzuur beperken, hoeveelheid linolzuur beperken (omega 6) en voldoende alfalinoleenzuur gebruiken (omega 3) in de vorm van vette vis of lijnzaad (olie). De overige vetten in de vorm van oliezuur gebruiken (enkelvoudig onverzadigd). Olie met meervoudig onverzadigd vetzuur wordt snel beschadigd door lucht, licht en vocht. In de koelkast bewaren.
Plantaardige olie: het productieproces is natuurlijk en ze bevatten meer vitamines: zonnebloem, soja, pinda, sesam, lijnzaad, tarwekiem, kokosnoot, pompoenpit, olijf, cacaobon, enz.
Bakken, braden, frituren niet boven de 180 graden.

Immuunsysteem en natuurlijke antibiotica:
Natuurlijke antibiotica hebben we in de etherische oliën in planten, kruiden en specerijen en andere antibiotische stoffen vinden we in de mosterdolieglucosiden, zwavelhoudende mosterd- en lookolie, te vinden in mosterd, kool, rammenas, mierikswortel, oostindische kers en waterkers en in de lelieachtigen zoals: knoflook, uien, daslook, enz. De geur is meestal scherp, onaangenaam, bijtend en de smaak scherp. Etherische olie van bijvoorbeeld knoflook is niet te harden en alles overheersend. De mosterdolieglucosiden werken prikkelend op onze weefsels, vooral de slijmvliezen. Ze zijn stimulerend voor de bloedsomloop en antibiotisch. Ze werken op de vertering, de urinedetentie, en de gehele stofwisseling. Ongeveer met eenzelfde werking dienen we hier ook te vernoemen: galanga, zwarte peper en gember.
*nigella sativa capsules en olie:
zie de oliebeschrijving van Nigella sativa: Schwarzkümmel capsules, basisolie en etherische olie.  Evenals echinaforce een immuunbooster met veel onverzadigde vetzuren (o.a. 3 en 6 die het lichaam zelf niet aanmaakt), tegen allergiën en astma.
Verhoogt de weerstand, cholesterolverlagend.
*probiotica :
de goede bacteriën. Probiotisch is afgeleid van het Grieks: “ voor het leven”. Het is een microbiotische toevoeging van natuurlijke bacteriën aan voedsel die de gezondheid bevorderen. Naast verschillende fabeltjes over probiotica zijn goed onderzocht: lactobacillus casei Shirota in Yakult, Lactobacillus rhamnosus LGG in Vifit en Lactobacillus casei LC1, de stam van Nestlé producten. Deze probiotica remmen diarree, verbeteren de stoelgang, remmen candida infecties en verhelpen of verminderen lactose intolerantie.
*prebiotica: 
zijn moeilijk verteerbare plantaardige voedingsvezels die op een natuurlijke wijze de bacteriewerking in de darmen stimuleren, te onderscheiden in : in water oplosbare vezels uit groenten, fruit en peulvruchten (deze hebben een gunstige werking op de stoelgang en bij diarree en bovendien een gunstig effect op het cholesterolgehalte en het glucosegehalte van het bloed) en de niet-oplosbare vezels uit graanproducten. (voorkomen verstopping en houden de ontlasting soepel).
*knoflook, ui en mierikswortel. (zie oliebeschrijvingen)
Gezonde voeding met vezels, zeer afwisselend met een veelheid van producten.
*Honing:
Is afkomstig uit nectar, die door bijen uit de bloemen worden verzameld. Ze bevat veel suikers, fructose en glucose, maar hoofdzakelijk water (50-80%) met verder enzymen, hormonen, vitaminen, zuren (organische zuren die conserverend werken, vrije aminozuren en eiwitten), waterstofperoxyde, stuifmeelkorrels en mineralen (o.a. fosfor, mangaan, ijzer, koper).
Honing heeft een grote voedingswaarde, bevordert de spijsvertering, makkelijk opneembaar door het lichaam, zacht voor de maag en geeft veel energie.
We hebben het dan wel over natuurlijke koudgeslingerde honing. Een goede reformzaak heeft vele soorten.
Bloemenhoning heeft een gunstig effect op allergische aandoeningen, zoals bronchiale astma en hooikoorts. De aanwezige allergene stoffen stimuleren de in het lichaam aanwezige afweerstoffen.
Acacia honing bevat acacine, een flavoneglycoside. Aanbevolen met mate voor diabeten. Bij hoest en verkoudheid, bloedzuiverend en bij spijsverteringsklachten.
Klaver honing bevat flavonen, flavonoïden, terpenen, fenol, coumarine. Slijmoplossend, bij urineretentie, antispastisch, bij diarree.
Linde honing heeft een sterke geur van farnesol en terpenen. Kalmerend op het centraal zenuwstelsel, antiseptisch bij aandoeningen die met koorts gepaard gaan. Bij nervositeit, slapeloosheid, onrust, bronchitis en hardnekkige hoest.
Manuka honing bij wondbehandeling, zie de oliebeschrijving van manuka.
 
Iedere honingsoort heeft een eigen therapeutische werking en er zijn zeer veel verschillende soorten.
*Koninginnegelei:
of Royal jelly is het voedsel van de bijenkoningin, waardoor ze 24 keer langer leeft dan de gewone bijen. Het is de klierafscheiding van jonge werkbijen en bevat een hoog gehalte vitamine C en B, proteïne, mineralen, aminozuren, fosfolipiden, acetylcholine en is een natuurlijke stimulans en het volmaakte voedsel voor de hersenen. De gelei regelt het gewicht, is antibiotisch, versnelt de stofwisseling, beschermt tegen ziekten en infecties. Gunstige invloed op de luchtwegen, bij astma en vooral bij kinderen die aan astma lijden.
Te gebruiken bij tekorten van vitaminen, mineralen, aminozuren, in de eerste maanden van de zwangerschap, bij chemotherapie, oververmoeidheid, zware geestelijke en lichamelijke inspanning, problemen met de luchtwegen, stress, slapeloosheid, depressies, bij zware sportprestaties en bij maag-, lever- en spijsverteringsstoornissen.
Kan soms problemen geven bij mensen die aanleg voor astma hebben of andere allergische aandoeningen.
*Stuifmeel:
(capsules en korrels) De korrels hebben de voorkeur aangezien ze sterker werken dan de capsules.
Een eetlepel per dag (in melk, yoghurt, op het brood) verbetert de lichaamsconditie en bouwt weerstand op tegen infectieziekten. Zestig gram per dag bevredigen de totale vitamine- en aminozurenbehoefte van het lichaam, maar een eetlepel per dag is voldoende. Een theelepel per dag kan langere tijd gebruikt worden.
*Bijengif:
(capsules en zalf) bij gebreken van het centraal zenuwstelsel en ontstekingsziekten. Moet nog veel onderzoek naar gedaan worden. Stoffen: o.a. hyaluronidase, fosfatase A, methionine, zystine, minerale zouten. Toepassingen bij reumatische aandoeningen.
De zalf wordt gebruikt bij artritis, reuma, psoriasis en neurogene storingen. Ook te gebruiken bij spierpijn en sportblessures. Niet op open wonden of schaafwonden en de zalf niet continue gebruiken.
*Propolis:
Antibiotisch (galangine, benzoïnezuur, feulinezuur), fungicide (cafeïnezuur, pinocembrine, p-coumarinezuur) tegen Candida albicans, antiparasitair, analgetisch, weefselherstellend, immuunstimulerend, antiviraal, antitumoraal tegen de ontwikkeling van de Ehrlich tumor, antioxidant. (capsules, tinctuur, zalf)  Verbetert de bloedcirculatie, is actief vaatverwijdend en verlaagt vooral bij oudere mensen de verhoogde bloeddruk. Opslag van glycogeen in de hartspier wordt bevorderd evenals die in de dwarsgestreepte spieren. Stimuleert het vormen van insuline en verbetert de werking van betacellen in de pancreas. Propolis werkt antiviraal en immuniseert tegen hepatitis, influenza, aften en andere virusziekten. Werkt goed tegen aambeien en spataderen (zalf); vermindert de pijn bij reumatische aandoeningen en vermindert de inwendige ontstekingen, die verantwoordelijk zijn voor kalkafzetting in gewrichten. Werkzaam tegen eczeem en psoriasis. (Ook de zalf gebruiken). De werking wordt versterkt door vitamine C en koninginnegelei in te nemen. Propolis versterkt de werking van geneesmiddelen.
De tinctuur kan worden ingenomen tegen allerlei ontstekingen.  Uitwendig bij: dermatitis, woekerende huid, open wonden, doorliggen, infecties, herpes, is epitheel vormend, bij littekens, bloedstelpend, sedatief.
De zalf kan gebruikt worden bij acné, eczeem, schimmels, is pijnstillend, bloedstelpend, desinfecterend en epitheelvormend.
*echinaforce van Vogel:
bereid uit de Rode zonnehoed (Echinacea purpurea). Komt oorspronkelijk uit Noord Amerika en werd gebruikt door de Indianen. Er zijn diverse soorten. Zowel de wortels als de bladeren worden gebruikt. Verhoogt de weerstand en beschermt tegen infecties. Veelal preventief gebruikt, maar ook belangrijk bij het genezingsproces. Inwendig gebruikt verhoogt de echinacea de toename van leucocyten waardoor onder andere de fagocytose wordt bevorderd. Ook heeft de plant een stimulerend ecffect op het lymfesysteem. Er ontstaat een activering van de T-lymfocyten waardoor virussen beter en sneller aangepakt worden. Ook wordt er een toename van interferon bewerkstelligd, waardoor de virussen van de omliggende cellen vrijwel volledig uitgeschakeld worden. Ook is er een remmende werking: de doordringbaarheid van de omliggende cellen neemt af. Daardoor wordt de verspreiding van de ziekmakende micro-organismen vertraagd. Uitwendig heeft echinacea een positief effect op de fibroblastenvorming, waardoor wondoppervlak vlugger geneest.Toepassingen: infecties, ontstekingen en bij een verminderde weerstand. Er zijn geen bijwerkingen bekend.
*daslook
Sommigen beweren dat de antibiotische werking van daslook even sterk is als de werking van knoflook. Daslook wordt gebruikt bij diarree, winderigheid, als hartmiddel, als bloedzuiverend middel en als middel om de bloeddruk te verlagen.
*oostindische kers
bij inwendig gebruik versterkt de oostindische kers de weerstand, terwijl de darmflora niet wordt aangetast zoals bij een chemisch antibioticum. De oostindische kers bevat bezyl-mosterdolie in de bloemen, bladeren en zaadjes, die verantwoordelijk is voor de antibiotische werking. Het is een uitstekend middel tegen verkoudheid, mond- en keelinfecties.
*tuinkers
tuinkers bevat een etherische olie en een glucoside, nl. glucotrapacoline. De stof vormt na hydrolyse de stof benzolisothiocymaat en de antibiotische werking daarvan is vergelijkbaar met de werking van de oostindische kers.
*waterkers
heeft een natuurlijke, antibiotische werking op het lichaam. Kan worden ingezet bij gebrek aan eetlust, nervositeit, klierontsteking, waterzucht, ziekten van gal- en urinewegen. Bij overmatig gebruik kunnen er blaasafwijkingen optreden.
*mossen
goede antibiotische werking hebben o.a. lariksmos, ijslands mos, iers mos en longmos.
*kruiden
zie oliebeschrijvingen van salie, citroen,  eucalyptus, knoflook, ui, kruidnagel, salie, tijm, bonenkruid, mierikswortel, kamille, enz., in Aromatherapie, Lucht van de hemel.
 *pure chocolade:
Last but not least: 10 gram pure chocolade per dag verminderen de kans op hart- en bloedvatproblemen met 50%, volgens recent onderzoek (2006) van de Universiteit van Wageningen en het Rijksinstituut van Volksgezondheid en Milieu (RIVM), na een studie van 21 jaar vanaf 1985, waarbij 500 mannen van 65 jaar en ouder werden gevolgd. Het onderzoek werd gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift: The archives of internal medicine. De werking is te danken aan de flavanolen, of oxidanten in de cacao. Ze komen ook voor in wijn, uien en appels.

©®Copyright en registratie notaris. André Gielen 2001 – oktober 2007