B.D.H.J. Bernagie-
Bernagie-olie – Borago officinalis. Boraginaceae.
Algemeen:
De kleur van de olie is lichtgeel, de smaak enigszins bitter. Het soortelijk gewicht is 0.921. Bij goede opslag meer dan een jaar houdbaar. Bij onregelmatig gebruik in de koelkast bewaren.
Borago werd al door Plinius beschreven. In de middeleeuwen liet men de bladeren in wijn trekken. De wijn zou dan moed geven en melancholische stemmingen verminderen.
De Romeinen introduceerden bernagie, oorspronkelijk afkomstig uit het Midden Oosten, Syrië. Door de eeuwen heen verspreid over heel Europa en Noord Amerika.
De naam zou van het Italiaanse borra komen, hetgeen wol betekent, dat verwijst naar de dikke, grijze beharing van de bladeren. Een andere lezing zegt dat het van het Keltisch borrach afstamt: moed. Nog een andere lezing zegt dat het van het Arabische abu r-rach komt, dat betekent zoveel als: Vader van het zweet, duidend op de zweetdrijvende werking.
Het is een bijenplant en levert een heerlijke honing, ook druk bezocht door hommels.
Vroeger medicinaal gebruikt, (officinalis), nu alleen culinair. Vers gebruikt in salades, gehakte blaadjes in de soep, ook kan men ze koken. De plant is rijk aan mineralen, vooral kalium. Thee werkt koortsverlagend, goed bij mondinfecties en is bloedzuiverend.
De olie is bleekgeel met een bescheiden geur en smaak. Kostbare olie door de lage opbrengst.
Werkzame bestanddelen:
Borago bevat 10 mg/kg van de gedroogde plant aan pyrrolizidine alkaloïden de zogenaamde PA's, waarvan er zo'n 160 zijn geïdentificeerd. Deze kunnen schade aanrichten aan leverweefsel, o.a. amabiline, intermedine, lycopsamine en supinine. Daarom Borago niet langdurig en/of regelmatig gebruiken. Het zaad en de bloemen bevatten deze alkaloïden niet.
Geperst uit de zaden van het komkommerkruid: de olie is vrij van de schadelijke alkaloïden.
Verzadigde vetzuren: 10% palmitinezuur en 4% stearinezuur.
Enkelvoudig onverzadigde vetzuren: erucazuur, gadoleïnezuur en 16% oleïnezuur. Meervoudig onverzadigde vetzuren: 35% linolzuur en 22% y-linoleenzuur. GLA-gammalinoleenzuur.
Bevat het hoogste gehalte aan vitamine F tot nu toe bekend (20-22% linolzuur (vitamine F). Verder: vitamine E, B6, en biotine. Mineralen: zink en magnesium. Myristinezuur, palmiteoleïne zuur, arachinezuur, behenzuur, lignocerinezuur, slijmstoffen, tanninen, hars, saponinen, kiezelzuur, kaliumnitraat, etherische olie, vitamine C 149,3 mg/100 gram.
Als basisolie 10% toevoeging aan een andere basisolie.
Werkzaamheid:
Bernagie heeft een zeer sterke antirimpel werking en dringt zeer goed in de huid door. De olie is geschikt voor elk huidtype en het verzacht en hersteld de vochtgraad van de huid. Het werkt gunstig op de bloedsomloop en op de celvernieuwing. Over het algemeen: huidherstellend, verjongend, celvernieuwend, remt rimpelvorming af, beschermend, verzachtend, hydraterend, ontstekingremmend en circulatiebe-vorderend. Werkt weerstandsverhogend door de beschermende werking tegen ultraviolette straling.
Is tevens geschikt als voedingssupplement, evenals teunisbloemolie, 1 of 2 theelepels per dag. Bouwstof voor onze cellen en celmembramen en tevens grondstof voor de prostaglandinen, hormoonachtige stoffen die een belangrijke rol spelen in de hormoonhuishouding, de cholesterolspiegel, bloeddruk, immuunsysteem, bloedstolling, celdeling, enz. De olie tegen eczeem, reuma, huidontstekingen, neurodermitis.
Niet gebruiken of innemen bij krampverminderende medicijnen. Ook zwangere en zogende mogen bernagie niet gebruiken omdat het de hormoonhuishoudeng beïnvloedt. Niet bij epilepsie en bloedverdunnende middelen (warfarine, aspirine).
Oxideert snel en moet in de koelkast worden bewaard.
Bron: Komkommerkruid - Borago officinalis: Van Hecke Wilfried.
Wikipedia: de., en., nl.
Gernot Katzers Gewürz Seiten: Borretsch (Borago officinalis)
Saskatchewan Herb and Spice Association: Borage.
Borage by Linda Gilbert.
Zimmermann, E.: Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. Das Kursbuch zur
Aromapraxis. ISBN 3-87758-239-7
Laurentius Ziekenhuis Roermond: Bernagie-olie.
Afbeeldingen: www.ruhr-uni-bochum.de
www.ubcbotanicalgarden.org
www.treknature.com
www.flora.nhm-wien.ac.at
Druivenpitolie – Vitis vinifera. Familie Vitaceae.
Algemeen:
De olie is lichtgroen tot geelgroen met een zoetachtige geur. De smaak is licht bitter, fruitig, soms naar noten. Sootrtelijk gewicht is 0.921. Niet verwarmen boven 50 graden C. voor het behoud van belangrijke bestanddelen en vitaminen. Houdbaarheid: koel en donker bewaren, ongeveer een jaar. Rookpunt 216 graden C.
Deze druivenstok is al duizenden jaren oud en eigenlijk een houtige klimplant met hechtranken die tegenover de bladeren staan en een bovenstandig vruchtbeginsel, met een tweehokkige bes. 8000 Jaar voor Christus kwam deze Vitis vinifera reeds voor in de Kaukasus en Zuidoost Spanje. De bakermat schijnt in het oude Perzië te liggen. Wijnstokmotieven zijn veelvuldig verwerkt in de tapijtkunst van het Midden-Oosten, ook in de barokkunst in Frankrijk, Duitsland en Nederland. De plant is in Nederland ingevoerd. Teelt vooral in kassen, maar die loopt sterk terug, door de invoer van buitenlandse druiven.
De druif houdt van een zonnige, warme standplaats. Ze moeten worden geleid, door horizontale gegalvaniseerde draden. Ze moeten veelvuldig worden bijgesnoeid en de druif is daarom erg bewerkelijk. Ook moeten ze worden "gekrent": overtollige bessen wegknippen op elk steeltje. De basisolie komt uit Frankrijk uit de wijnstreken en wordt geperst uit de druivenpitten, als bijproduct van de wijnindustrie. De olie wordt daarna geraffineerd, om verontreinigingen te verwijderen.
Werkzame bestanddelen:
Bevat veel onverzadigde vetzuren, sporen laurinezuur, myristinezuur, linolzuur 65%, palmitinezuur 7%, stearinezuur 4%, oliezuur 20%, linoleenzuur, aeachinezuur, gadoleïnezuur en vitamine E.
Druivenpitolie heeft de zogenaamde onverzeepbare bestanddelen, dit zijn flavonoïden en in het geval van druiven pycnogenol, een antioxidant die beschermt tegen vrije radicalen, maar ook bijvoorbeeld tere haarvaatjes versterkt. Deze pycnogenol werkt samen met allerlei enzymen die op de huid actief zijn. Verder 1-2% tocopherolen, sterolen: campesterol, b-sitosterol, stigmasterol.
De olie is een waardevolle bron van vetzuren, vooral meervoudig onverzadigde vetzuren 66%, en enkelvoudig onverzadigde vetzuren 21%, die op de huid worden gebruikt om allerlei belangrijke stoffen aan te maken, vaak producten met hormonale werkingen. Voor massage mengen met amandelolie – avocado- en perzikpitolie of naar behoefte met andere oliën, afhankelijk van het doel.
Werkzaamheid:
Druivenpitolie schermt af tegen negatieve invloeden. Borst en buik inwrijven.
De houdbaarheid is 9-12 maanden na blootstelling aan de lucht. De olie is niet vet en voelt prettig aan op de huid en is zeer verzachtend. Kan een alternatief zijn voor iemand die allergisch is voor noten, amandelolie. Geschikt voor alle huidtypen.
Vooral geschikt bij huidproblemen en in te zetten bij eczeem, psoriasis, allergische reacties, babyuitslag, en algemene huidverzorging voor alle huidtypen.
Bron: Neerlands tuin.
Wikipedia en., de., nl.
Zimmermann, E.: Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. Das Kursbuch zur
Aromapraxis. ISBN 3-87758-239-7
Afbeeldingen: www.desertosedesertificacao.blogspot.com
www.wildflowers.co.il
www.ubcbotanicalgarden.org
www.objectief.be
Hazelnoot olie – Corylus avellana. Corylaceae/Betulaceae.
Algemeen:
De hazelnoot is biologisch de enige echte noot. Er zijn een tiental soorten.
Bladverliezende struik tot 3 meter die in de gematigde streken van het noordelijk halfrond groeit. De noten zijn eetbaar. Vermoedelijk afkomstig uit Griekenland. Nu vooral productie in Frankrijk. Met 40% vet is de hazelnoot de minst vette noot, 2,5 kg noten voor 1 liter olie. De kleur is diepgeel met een notenaroma. Hij is wel zeer rijk aan voedingsstoffen. Veel gebruikt in de keuken, want hij past overal bij, vlees, kaas, dessert, soep, enz.
Werkzame bestanddelen:
De samenstelling: verzadigde vetzuren 7% palmitinezuur en 2% stearinezuur. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren 75% oleïnezuur en 1% palmitoleenzuur. Meervoudig onverzadigde vetzuren linolzuur 14% en a-linoleenzuur 0,5-1%.
Bevat o.a. de vitaminen: A, E, B, B2, B3 en C, en de mineralen: S, P, Cl, Na, K, Mn, Ca, Fe, Zn, Cu, Mg. Foliumzuur, vitamine B, B1, B2, B6, provitamine A, vitamine E en 30 mg / 100 gr. vitamine C.
Verder: stigmasterol, sitosterol, b-sitosterol, saccharose, salicylaat, phytosterol, campesterol, beta-caroteen, a-tocopherol.
Werkzaamheid:
Hazelnoot olie stimuleert en beschermt de huid en is speciaal voor een vochtarme en oudere huid. De olie is samentrekkend, tonisch, bevordert de elasticiteit en is opbouwend. Wordt snel door de huid opgenomen. Geschikt voor alle huidtypen. Heeft een zon beschermingsfactor van 3-4. Economisch is de olie te mengen met zonnebloemolie. Kan ook inwendig gebruikt worden. Kan beter niet worden verwarmd, maar heeft wel een rookpunt vgan 221 graden C. Heerlijk als dressing. Ingenomen zou de olie een middel zijn tegen hoge bloeddruk. Mengt zich uitstekend met etherische olie. Kan zonder bezwaar rond de ogen gebruikt worden. Ook bij couperose. Het is een tonische olie die goed te gebruiken is bij wondbehandeling. De olie is bloedreinigend en diaphoretisch.
Te gebruiken als basisolie 100% of als 25% toevoeging aan een andere basisolie. Let dan op beider kwaliteiten. Houdbaarheid 8 maanden. In de koelkast bewaren.
De olie wordt gebruikt in olieverf, in de parfumindustrie en voledingsmiddelenindustrie.
Recept: 15 ml jojoba olie, 15 ml hazelnoot olie, 5 druppels tarwekiem olie, 2 druppels geranium, 1 druppel neroli en 1 druppel lavendel.
Bron: Hazelnoot (Corylus avellana): www.objectief.be
Zimmermann, E.: Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. Das Kursbuch zur
Aromapraxis. ISBN 3-87758-239-7
Wikipedia nl., de., en.
Liber Herbarum II Corylus avellana L.
Afbeeldingen: www3.unileon.es
www.nature-diary.co.uk
www.ubcbotanicalgarden.org
www.plant-identification.co.uk
www.popgen.unimaas.nl
Jojoba olie – Simmondsia california/chinensis. Simmondsiaceae.
Algemeen:
Goudgele oilie, bijna reukloos. Jojoba lijkt veel op ons sebum.
Soortelijk gewicht bij 25 graden C: 0.868. Kookpunt 398 graden C. Vriespunt 10,6 - 7 graden C.
Moleculair gewicht 608.
De naam komt van de botanicus T.W. Simmonds, overleden 1805 en jojoba is de Mexicaanse naam voor de plant. De Indianen gebruikten de was al tijden in cosmetica en om hun leer zacht te maken. De noten bevatten 50-60% was. Na de koude persing blijft er nog 20% was over. Die worden er met oplosmiddelen uitgehaald en heeft geen waarde in de aromatherapie en in de lichaamsverzorging. Vloeibare jojoba oxideert niet, is geel van kleur en geurloos.
Groeit in het wild in de woestijnen van Noord Mexico en Zuid Arizona. Wordt hier al eeuwenlang gebruikt door de inheemse bevolking, aangezien het klimaat ruig is. De zaden van de struik bestaan voor 50% uit een vloeibare was die “olie” genoemd wordt.
De jojoba, woestijnheester of kleine boom wordt tot 1-2 meter hoog, is groenblijvend en draagt zwarte bonen. Hij heeft een penwortel die zeker wel 5 meter en verder de grond in gaat, om water en voedingstoffen te verkrijgen.
De vrouwelijke planten worden bestoven door de wind, die de mannelijke pollen draagt. Dan verharden de bestoven vrouwelijke pollen in een capsule, die zaad bevat en door te groeien wordt de capsule dunner en droog. Dan barst hij open en het volwassen zaad valt op de grond. Hij wordt geplant in rijen met een afstand van 5 meter. De ideale regenval is 500-600 mm. per jaar, maar hij doet het ook goed tot 350 mm. per jaar. Kleine bloemen verschijnen in het voorjaar: de mannelijke bloemen geel, de vrouwelijke bleekgroen, gevolgd door ovale zaaddozen. De plant verdraagt temperaturen tot 60 graden C en groeit zeer langzaam. Na 2-4 jaar kan hij geoogst worden en na 12 jaar bereikt hij wat dit betreft de top. Bij goed onderhoud kan men nog jaren oogsten. Hij kan 150 jaar oud worden en tot 5 meter hoog. De oogst vindt plaats op het einde van februari tot begin maart. De zaden vallen op de grond en worden door gespecialiseerde oogsters verzameld. Hij kan meer dan 100 jaar oud worden. Hij wordt gekweekt in Israël, Argentinië, Zuid Afrika, India, Chili, Peru, Australië, Mexico en de USA. Australië produceerde in 1996 7 ton. Ook is er commerciële teelt in Iran en in droge en dorre gebieden tussen de 23-34 graden Noorderbreedte.
De vraag op de wereldmarkt zal stijgen van 80.000 tot 200.000 ton in de toekomst.
Werkzame bestanddelen:
Samenstelling: verzadigde vetzuren 3% palmitinezuur. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren 12% oleïnezuur, 16% docosanoïdenzuur en 70% eiconsanoïdezuur. Verder Palmitoleïnezuyur, linolzuur, linoleenzuur, behenzuur, erucazuur.
Jojoba olie is eigenlijk geen olie maar een vloeibare was. Veel eigenschappen zijn gelijk aan die van de walschot/spermaceti-olie (in de schedelholten van de potvis die onder alle omstandigheden dezelfde viskositeit heeft).
Werkzaamheid:
De olie is verzachtend en geschikt voor elk huidtype.De olie word gewonnen door het persen van de zaden, is zeer licht, rijk aan onverzadigde vetzuren, wordt niet ranzig en kan lang bewaard worden, onder de juiste condities. De olie is goudgeel en glad en wordt door alle huidtypen goed opgenomen. De olie bezit esters die bij de huid passen. Daarom wordt ze veel toegepast in de huidverzorging. De olie assimileert heel goed met de huid, oxydeert traag (hoog gehalte aan tocopherol), blijft stabiel en hydrateert de bovenste huidlagen zeer goed. Vertraagt de afgifte van talg en is daarom bijzonder geschikt voor de vette huid.
Het is een dikke olie die niet vet aanvoelt en daardoor een perfecte basis voor make-up. Kan zonder bezwaar rond de ogen gebruikt worden. Goede basisolie om reuma en artritis te bestrijden aangezien hij anti-ontstekend werkt. Niet inwendig. Te gebruiken: als 100% basisolie of als toevoeging 10-50%.
Geschikt voor elk huidtype. Redelijk geschikt als basis voor zonnebrandolie, heeft lichtbeschermingsfactor 4. Jojoba heeft ontstekingremmende stoffen, myristinezuur en is helend op de huid. De houdbaarheid is wel tot 30 maanden. Wordt veel vervalst.
Recept voor een gezichtsolie voor de vette huid: 50ml jojoba olie, 5 druppels cypres en 7 druppels citroen. Of: 5 druppels bergamot en 5 druppels ylang ylang.
Bron: The families of Flowering Plants> L. Watson and. M.J. Dallwitz.
Wikipedia nl., de., en.
Zimmermann, E.: Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. Das Kursbuch zur
Aromapraxis. ISBN 3-87758-239-7
Iranian Jojoba Research Centre: Jojoba-Iran.com.
Jojoba-Australia Pty. Ltd.
Afbeeldingen: www.fireflyforest.com
www.dkimages.com
www.delange.org
©®Copyright en registratie notaris. André Gielen 2001 – 2008
Previous page: A. Abrikozenpit, enz.
Next page: K.L.M. Kokosolie-