Laurus nobilis
LAURUS NOBILIS L. - LAURIER
Familie: lauraceae.
Turkije. Gebruikt deel: gedroogde bladeren en kleine takjes, en een olie van de bessen, in geringe hoeveelheden. De olie is groengeel tot donkerbruin met een kruidige, pittige, specerijachtige, medicinale geur met iets van kruidnagel en eucalyptus. De bessenolie is geschikt voor sedatieve doeleinden en wordt gebruikt in de cosmetica en parfumindustrie. De besolie bevat 1,8-cineol (lager percentage dan van de bladolie, die tot 50% 1,8-cineol kan bevatten), geraniol, linalol. De bladolie wordt in de voedingsmiddelen industrie gebruikt.
Gehalte aan etherische olie 2%, voor 1 kg essence 50 -100 kg bladeren en twijgen.
Er wordt ook een olie van de vruchten geproduceerd, die als specerij wordt gebruikt.
Laurier is een groenblijvende boom of grote struik met glanzende, donkergroene bladeren, kleine lichtgele bloemen en zwarte bessen. Hij is tweehuizig: de mannelijke en vrouwelijke bloemen staan op afzonderlijke planten. De bladeren hebben een licht insect werende werking, zijn ongeveer 5 cm lang en worden meestal gedroogd gebruikt in de keuken, in stoofschotels en soepen. Wordt heel vaak voor vormsnoei gebruikt. De bladeren kunnen licht bedwelmend werken en bevorderen de spijsvertering in marinades. Het hout wordt gebruikt om voedsel te roken en geeft een apart aroma. Ingevoerd in Europa in onze streken in de 17e eeuw. De boom komt oorspronkelijk uit Klein Azië en tegenwoordig verspreid over de kusten van de Middellandse zee, waar hij uitgroeit tot een boom van 9-15 meter, terwijl la
urier in onze streken slechts een overzichtelijke struik blijft, altijd groen, met glimmende bladeren van 8-10 cm. lang. In het voorjaar komen er groenachtige bloemetjes aan, die gevolgd worden door glimmend zwarte bessen. Laurier heeft een gladde dofgroene bast. Hij groeit slechts langzaam in de hoogte maar door goed te snoeien kan men hem wel mooi vol laten groeien. Hij is bestand tegen zilte wind, dus goed te gebruiken in de kustgebieden. De laurier is niet voldoende winterhard om in onze streken als haag te worden gebruikt. Langdurige vorst kan de laurier niet verdragen. Vanaf het voorjaar tot halverwege de herfst kan de echte laurier bij ons buiten.
In Spanje en Italië komt de echte laurier tot volle bloei: van het begin van de lente tot de herfst bloeit hij met witte of gelige stervormige bloempjes, gevolgd door ronde groene vruchtjes die later verkleuren van diepblauw naar paarszwart. Vermeerdering door stekken en bij oude planten door worteldeling.
Commercieel geteeld voor de aromatische bladeren in Turkije, Algerije, Marokko, Spanje, Frankrijk, Portugal, Italië, Mexico.
In Soemerisch spijkerschrift van 7000 jaar oud wordt laurier reeds genoemd.
Bij de Grieken was laurier het symbool van de zon, de wijsheid en de glorie. Hij hoorde bij de god Apollo en werd het symbool voor overwinning. Vandaar dat het juist de takken van de laurier waren, waar hun overwinningskransen van gemaakt werden. De term “op zijn la
uweren rusten”, valt hier nog van af te leiden. De legende geeft aan dat laurier ontstaan is toen de goden de nimf Daphne in een geurende laurier veranderde om haar te redden van de amoureuze aanvallen van Apollo, god van het licht en de schone kunsten. De Grieken en Romeinen hadden de struik aan de zon gewijd en geloofden dat hij beschermde tegen de bliksem. De bladeren zouden beschermen tegen hekserij en blikseminslag. Tiberias Caesar droeg altijd een laurierkrans als het onweerde volgens Matthiolus. Evenals de olijf was de laurier symbool voor de vrede. In het woord lauraceae zit het Latijnse Laurus en dat betekent prijs. Nobilis betekent: uitstekend, heel goed. De oude Grieken en Romeinen gebruikten de laurier als teken van macht en wijsheid. Helden en dichters werden met het blad gekroond. Het Franse woord baccalaureat voor toelatings-examen en het Engelse bachelor voor een academische graad zijn beiden afgeleid van het Latijnse bacca laureus dat laurierbes betekent.
Bij feesten werd er in Rome met lauriertakken gezwaaid, paleizen en straten werden ermee versierd. Bij overwinningen werden de standbeelden van Jupiter ermee behangen evenals de overwinnende veldheren, dichters en minnaars die geluk in de liefde hadden. Het orakel van Delphi deed alleen voorspellingen met laurier in de mond. Als laurier in grote hoeveelheden wordt gegeten, kan dat leiden tot trance en zelfs tot bewustzijnsstoornissen. Bekend is dat de priesteressen in Delphi in trance verkeerden. Karel de Grote beval laurier te kweken in zijn klooster- en kasteeltuinen. In Engeland werden de planten o.a. gebruikt om met Kerst
mis huizen en kerken te versieren. In de volksgeneeskunde werden jeneverbes en laurier beschouwd als antiseptisch en de takken van beiden werden verbrand als er pest heerste, ter zuivering van de lucht.
Gecultiveerd in Frankrijk, Spanje, Italië, Marokko, China, Israël, Turkije, Rusland en voormalig Joegoslavië, vooral voor de bessen. De olie wordt voornamelijk geproduceerd in voormalig Joegoslavië.
Stoomdestillatie van de gedroogde bladeren en takjes geeft een olie die in kleur varieert van diepgeel tot donkerbruin, met een warme, scherpe, kruidige geur. Het is een algemeen tonicum, sterk antiseptisch voor de luchtwegen.
Wordt veel in de keuken en in drop gebruikt. De bessen en blaadjes worden gebruikt. Als keukenkruid is het aromatisch en antiseptisch en speelde altijd een grote rol bij de bereiding van sauzen, visbouillon en marinades. Verse bladeren smaken bitter, maar door het drogen wordt dat minder. Laurier zit in verscheidene kruidenmengsels, bijvoorbeeld in bouquet garni met peterselie en tijm, in inmaakkruiden en vleeskruiden. De werking is digestief en spijsverteringsbevorderend.
De blaadjes zijn opwekkend, antispasmodisch, maagversterkend. De hele plant is narcotisch. De Chinezen wisten dat reeds en gebruikten die eigenschap bij operaties in combinatie met opium, alruin en bilzekruid. De Arabieren namen dat over en brachten dat weer naar het Westen.
Ook als geurcomponent in zepen, wasmiddelen, cosmetica, parfums en toiletartikelen, aftershaves. Verder in veel geconserveerde voedingsmiddelen, alcoholische- en frisdranken.
Andere soorten zijn Laurus nobilis Aurea, is iets meer vorstbestendig dan de gewone laurier. Laurus nobilis angustifolia is een smalbladige cultivar. De meeste la
uriersoorten zijn giftig. Laurus azorica (canariensis): is een vorstgevoelige groenblijvende heester of kleine boom tot 6 meter, met roodbruine takken en soms bruin getint blad.
De laurier niet verwarren met de giftige laurierkers: Prunus laurocerasus.
Werkzame bestanddelen:
0,8 – 3% etherische olie.
Monoterpenen: a-pineen 4-6%, a-terpinoleen, a-thujeen, myrceen, beta-pineen 3-5%, sabineen 4.5%, terpinoleen, tolueen, limoneen.
Sesquiterpenen: beta-elemeen, beta-caryophyleen, a-humuleen, allo-aromadendreen, a-amorpheen, cadineen, a-copaen, a-cubebeen, a-gurjuneen, a-guaieen, a-muuroleen, a-selineen, a-ylangeen, b-bisaboleen, b-caryophylleen, b-cubebeen, b-elemeen 0-1%, humuleen 0-1%.
Monoterpenolen: linalol 8-20%, a-terpineol 1.5-4.5%, terpineen-1-ol-4, 2.5%, borneol, geraniol, cis-thuyanol-4. , linalool
Terpenische esters: formiaat, acetaat 2.5-6.5%, terpenyl-acetaat 3-10%, terpenyl-formiaat, isobutyraat, isovaleraat, linalyl-acetaat 2-4%, bornyl-acetaat 1-3%, geranyl-acetaat 1-3%, eugenol-methyl-ether, a-terpineolacetaat, linaloolacetaat, methylcinnamaat
Fenolen en monoterpenonen: eugenol 7%, cis-eugenol, elemicine, estragool, methyleugenol, thymol, methylheptenon, pinocarvon, carvon, carvacrol, camphor, eugenol, methanol
methyl ether 2.5-7.5%. Zuren: 1,8-cineol 35-45%, dehydro-1-8-cineol. Sesquiterpenische lactonen: costunolide 1.8%, artemorine 0.5%, laurensolide 0-1%.
phytosterolen: campesterol, b-sitosterol. Proanthocyanidine. Procyanidine B5 –2 –4
Ter vergelijk: bestanddelen van de bladolie van Shirley en Len Price p. 428. David Stewart p. 533 en E. Zimmermann p. 145.
Hydrocarbons: monoterpenen: (-)-aq-pineen 2.7-7.6% - b-pineen 2.5% - (-)-sabineen 6.2-8.3% - a-terpinoleen 1.9-2.2% - b-myrceen <1% - a-phllandreen 0.2-0.55% - d-3-caree 0.13-0.3% - a-thujeen 0.3% - camphneen <1% - y-terpineen 0.5-0.7%. Sesquiterpenen: b-elemeen – b-caryophylleen, sporen-0.3% - a-humuleen – y-cadineen – d-cadineen – y-elemeen – b-selineen. Aromatisch p-cymeen 0.7-1%.
Alcohols: monoterpenolen: (-)-linalol 3-16% - (-)-a-terpineol 1.5-4.5% - terpinen-1-ol-4 2.5-3.75% - borneol – geraniol, soren-0,2% - cis-thujan-4-ol - a-fenchyl
alcohol 0.1% - dihydro-a-terpineol 0,2-0.3%. Sesquiterpenolen: elemol – b-eudesmol – spathulenol.
Aldehyden: monoterpenals: citral 0.2-0.35%.
Esters: monoterpenyl: linalylacetaat <0.1% - a-terpinylacetaat <0.1% - bornylacetaat 1-3% - geranylacetaat 1-3% - thujan-4-yl-acetaat.
Phenolen: eugenol 5-16.7%.
Methylethers: methyleugenol 2.4% - acetoeugenol 0.2-0.4%.
Ketonen: monoterpenonen: a-thujon 0.3-0.5% - b-thujon 0.2-0.4% - kamfer 0.15%.
Oxiden: monoterpenoide 1.8-cineol 35-48.5% - dehydro-1,8-cineol – caryophylleen oxide.
Lactonen: costunolide 1.8% - artemorin 0.5% - deacetyllaurennobiolide.
Specifiek werkzaam:
Abcessen - abortief - adenitis - adstringent - acne - aften++ - analgetisch, zeer sterk, artritis, reuma, spierreuma - antibacterieel, Staphylococcen, Streptococcen, Enterococcen, Gonococcen, Pneumococcen, Colibacterën, Klebsiella - anticataraal+++ - anticoagulans - antidepressief - antifungal - anti-infectueus, griep, infecties, mondzweren, huidinfecties, malaria, adenitis, stomatitis – antiparasitair, phtiriasis (pediculosis) - antiseptisch - antispasmodisch, sterk, spierkrampen - antiviraal - artritis+++ - bactericide, staf+, strep+, entero en gonokokken+, pneumo+, coli+, kleb+ - bloedstelpend, maagbloeding - bronchitis - cefaal, waarneming - centraal zenuwstelsel, balancerend, harmoniserend - cordial, sterkend middel - decongestief, lymfesysteem - diaphoretisch – digestief - diuretisch - dysmenorroe - eetlust opwekkend - emetisch - emmenagoog, onregelmatig - expectorant+++ - evenwichtherstellend - flatulentie - fungicide, candida albicans, tropicalis, pseudo tropicalis - griep - haaronderhoud, vet, futloos haar - hepatitis, virale - huidaandoening
en/schimmels - hypotensor - harmoniserend, sympathicus, parasympathicus - gebrek aan eetlust - griep+++, infecties van de bovenste luchtwegen - haarverzorging -hepatitis, virale - huidaandoeningen, algemeen - huidverzorging, vette huid, zweren, bulten - impotentie -insectenbeten/-steken - jicht - keelpijn - kolieken - kneuzingen - krampstillend+++, zeer krachtig - luchtwegenaandoeningen+++/-infecties -lymfeklierinfecties - maagklachten - mycolitisch, sterk - narcotiserend - neurotonisch - neurovegetatieve dystonie, ontregeling - nierziekten - parasitair - pijnstillend+++, krachtig - psychose, lichte, angsten - reuma - slagaders, vaatverwijdend - sinusitis - slijmoplossend+++ - spasmoliticum - spier en gewrichtspijn, tegen stijve spieren - spijsverteringsstoornissen, algemeen - steenpuisten, furunkel - stimulerend, algemeen – stomachisch - stomatitis++ - tonsillitis-verkoudheid – verrekkingen/verstuikingen - virusinfecties -wondhelend - zenuwpijn - ziekte van Hodgkin - zweetdrijvend - zweren.
Sterk antiseptisch voor de luchtwegen en algemeen tonicum. Wordt gebruikt in de veterinaire geneeskunde, onderzoek naar kankerbestrijding, geen zelfmedicatie, gebruik in de keuken, vervanging voor thee, gebruikt bij likeur productie.
Kurt Schnaubelt 1998, geeft aan: spaarzaam uitwendig gebruik bij de aanwezigheid van de sesquiterpeenlactonen die potentieel sensitiserend zijn.
Maximum gebruik in de parfumindustrie is 0.2%. (oOpdyke 1976d).
De bladolie kan de hartslag verlagen en verlaagt de bloeddruk in dierproeven. (Leung & Foster 1996. p.70).
Inwendig:
bij: reuma, schimmelinfecties, menstruatiepijn, huidziekten, flatulentie, spijsverteringsmoeilijkheden, astma, griep, longcatarre, longontsteking, bronchitis, gebrek aan eetlust, psoriasis: 3 maal daags 2 druppels na de maaltijd innemen mengen met honing en oplossen in warme melk of kruidenthee.
Geestelijk:
opwekkend bij depressiviteit, geeft kracht, Laurus nobilis, de zoete laurier beschermt tegen invloeden van buitenaf, schept helderheid van geest en versterkt het vermogen tot waarnemen. Is volgens de traditie de olie van de droom en het voorschouwen. Schenkt bescherming en warmte tegenover de buitenwereld en heeft een zuiverende, genezende en koesterende werking. De olie hoort bij helderziende en/of gevoelige mensen. Zeer geschikt voor mensen met minderwaardigheidsgevoelens.
Combinatie: den, cipres, cisteroos, jeneverbes, labdanum, lavendel, rozemarijn, scharlei, wierook en citrus- en specerijenoliën.
Contra indicatie:
kan dermatitis veroorzaken. Narcotische eigenschappen door de methyleugenol. Niet gebruiken 
tijdens zwangerschap. Niet bij baby’s en kinderen. Betrekkelijk niet toxisch, niet irriterend. Niet gebruiken op een gevoelige en/of beschadigde huid. Spaarzaam gebruiken en niet gedurende lange tijd. Het blad kan bij sommige mensen een allergische reactie veroorzaken.
Onderzoek:
PubMed: Analgesic and anti-inflammatory activity of the leaf essential oil of Laurus nobilis Linn. Onderzoek in muizen en ratten in Iran. Conclusie: de werking van de e.o. was vergelijkbaar met analgetische en niet-steroide anti-inflammatoire drugs: morfine en piroxicam. Verder onderzoek volgt.
Veiligheid: MSDS
Cas no. 8002-41-3. Vlampunt 55-62 graden C. Kookpunt 245 graden C. Soortelijk gewicht bij 20 graden C. 0.940-0.985. Refractieve index bij 20 graden C. 1.50-1.52. Optische rotatie -4 tot -0.1. Oplosbaar in ethanol 95%, vette olie, niet in water. Bevat phednol > 45%. Bij verbranding schadelijke gassen en rook, koolmonoxide, -dioxide.
Xn: schadelijk bij ingestie. N: niet in het milieu, grondwater, water, grond. Ontvlambaar.
Xi: irritant voor ogen en huid. Oogcontact 15 minuten spoelen met overvloedig water, huid eveneens. Bij ingestie, de mond spoelen, arts waarschuwen, etiket tonen. Verwerken met beschermende kleding.
Toepassingen:
*bij dof, futloos haar: meng 2-3 druppels laurier in de voor het wassen benodigde hoeveelheid neutrale shampoo. Was de haren hiermee 1 maal per week. Goed in laten werken.
*bij keelpijn: 3-5 druppels laurier in een glas gekookt, tot lauw afgekoeld water. Gorgel hiermee 2-3 keer per dag.
*bij verkoudheid, griep, bronchitis, sinusitis: doe 1-3 druppels laurier in een schaaltje heet water en damp hiermee 2 maal per dag.
*verdampen: 6-10 druppels laurier in de aromalamp helpen bij het concentreren.
Bron: David Stewart. The chemistry of essential oils.
De tuingids Andre Rombaut.
Wikipedia nl., eng., de.
PubMed: Analgesic and anti-inflammatory activity of the leaf essential oil of L. Nobilis L.
by Savyah M; Saroukhani G.; Peirovi A.; Kamalinejad M.
Floridata: Laurus nobilis.
Kurt Schnaubelt: Advanced Aromatherapy.
Shirley and Len Price: Aromatherapy for Health Professionals. P.428.
E. Zimmermann. Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe p.145.
USDA Plants profile Laurus nobilis L.
Gernot Katzer’s Spice pages. Laurel (Laurus nobilis L.)
University of Connecticut: EEB Plant Growth Facilities: Laurus nobilis L.
Neerlands tuin: echte laurier, al sinds de oudheid.
Tuinadvies. Door Van Hecke Wilfried; www.tuinadvies.be/kruiden
Laurier: www.home.scarlet.be/jantje/olie
Foto: www.huntersville.org
www.apinguela.com
www.rhur-uni-bochum.de
www.hortus.leidenuniv.nl
www.bitkihastanesi.com
www.beaty.it
www.biblio.tu-bs.de
www.rcplondon.ac.uk
www.jouet.roger.free.fr
©®Copyright en registratie notaris. André Gielen. Lith 2001 - december 2007.
Previous page: Larix decidua
Next page: Lavendel geschiedenis